Wieś została założona prawdopodobnie w wieku XVII. W dniu 12 marca 1679 Jan III Sobieski nadał Tatarom m.in. Kruszyniany oraz pobliskie wsie Nietupa, Łużany, jak też część Poniatowicz. Osadzeni muzułmanie, zwani Lipkami, walczyli po stronie Polski w wojnie z Turkami. Kruszyniany stanowiły duży ośrodek muzułmański. Tutaj sporządzano dzieła o treści religijno-obyczajowej tzw. kitaby. Jeden z nich powstał w 1792 dzięki kopiście Jusufowi Heliaszewiczowi.
W 1980 w Kruszynianach zamieszkiwało 289 osób, z tego 33 wyznania muzułmańskiego, reszta wyznania prawosławnego (we wsi znajduje się parafia prawosławna) i rzymskokatolickiego. Mieszkańcy wsi posługiwali się dialektem języka białoruskiego zwanym przez nich językiem prostym. Do dzisiaj mieszka tutaj niewielka mniejszość tatarska.
Drewniany meczet muzułmański z końca XVIII wieku (jeden z dwóch najstarszych w Polsce), nr rej.:A-62 z 3.11.1960
Swoim kształtem budynek nawiązuje do okolicznych kościołów z dwiema wieżami. Zbudowany jest na planie prostokąta o wymiarach 10x13m. Z zewnątrz i wewnątrz pokryty jest drewnianą boazerią pomalowaną na ciemnozielony kolor (zieleń to kolor islamu). Od strony północnej budynek zdobią dwie wieże pokryte również drewnem. Na kalenicy dachu stoi trzecia (nieco mniejsza od pozostałych) wieżyczka bez okien. Przesunięta jest nieco w kierunku mihrabu. Dachy obu wież i wieżyczki mają kształt hełmu zwieńczonego półksiężycem na szczycie. Dach głównej części budynku pokryty jest gontem.
W chwili gdy byliśmy w Kruszynianach nie było możliwości wejścia do środka, dlatego posiłkujemy się opisem z oficjalnej strony.
Wnętrze podzielone jest na dwie części: dla kobiet i mężczyzn. Wejście dla kobiet umiejscowione jest na głównej osi budynku. Zwieńczone jest trójkątnym tympanonem, po którego bokach wznoszą się dwie wieże. Wejście dla mężczyzn znajduje się w bocznej ścianie. Pomieszczenie dla kobiet jest znacznie mniejsze i oddziela je od części męskiej drewniane przepierzenie, w którym na wysokości około 1 m wykonano podłużną szparę, zasłoniętą białą, przejrzystą firanką.
Wnętrze udekorowane jest dywanami, a ściany muhirami – kaligraficznym zapisem cytatów z Koranu.
Cmentarz muzułmański – mizar (najstarsze nagrobki z końca XVIII wieku), 2 poł. XVII w.
Cmentarz ma powierzchnię 0,6 ha. Teren mizaru jest otoczony kamiennym murem. Najstarszy nagrobek o czytelnej inskrypcji pochodzi z 1699 roku, napisy na starszych są zatarte. Znajdują się tu również bogato zdobione kamienne nagrobki z XIX wieku mające formy ostrosłupów, kolumn lub szlifowanych płyt.
W Polsce istnieje 7 mizarów: dwa w Bohonikach, dwa w Warszawie oraz po jednym w Kruszynianach, Lebiedziewie i Studziance. Wydzielone kwatery muzułmańskie istnieją na Cmentarzach Komunalnych w Gdańsku, Trzciance, Wrocławiu, Poznaniu, Rybocicach k. Słubic oraz w Suwałkach.
Mizary najczęściej usytuowane są na wzniesieniu, zbudowane według zasad islamu. Mogiły ułożone są w regularne rzędy i obłożone polnymi kamieniami. W ten sposób, by największy znajdował się przy głowie zmarłego, a najmniejszy u jego stóp. Każdy grób wieńczy tablica inskrypcyjna – półkolistym kamieniem z wyżłobionym na górze półksiężycem i gwiazdami.
Niedaleko Kruszynian znajduje się kolejny meczet, który opisaliśmy nieco wcześniej: Meczet w Bohonikach